De laatste tijd horen we in de media telkens geluiden over de
toename van het gebruik van kolen in energiecentrales, maar dit lijkt
een tijdelijke trend. Door de huidige schaliegaswinning in de VS worden
olie en kolen gedumpd op de Europese markt, wat de prijzen heeft
gehalveerd t.o.v. 2014.
Het gebruik van houtpellets is in de afgelopen 10 jaar wereldwijd
vervijfvoudigd naar ruim 25 miljoen ton per jaar in 2014.
Grootverbruiker is Europa met meer dan de helft, maar door de diverse
duurzame energie doelstellingen worden ook Azië en met name China in de
nabije toekomst grote importeurs van houtpellets uit met name de VS en
Canada.
In Nederland worden houtpellets steeds meer toegepast in de
industrie en ook al wat in grotere huishoudens voor verwarming. Deze
homogene droge biobrandstof wordt dan verkozen boven houtchips, wat als
brandstof wat bewerkelijker is en de markt veel regionaler van karaker
blijft.
Het hoge prijsniveau [> € 200 per ton] voor goede pellets [EN
plus A1] wil gebruikers nog wel eens verleiden tot andere bronnen, maar
komen veelal van een koude kermis thuis als een ketelstoring optreed of
als emissiewaarden uit de vergunning niet worden gehaald.
Na het aflopen van de MEP subsidie stopten de kolencentrales met de
bijstook van houtpellets, echter sinds de partijen van het
Energieakkoord dit voorjaar er uit zijn over de voorwaarden, zal er via
de SDE+-subsidies de komende jaren maximaal 25 PJ [1,4 miljoen ton]
houtpellets extra voor energieopwekking worden ingezet. Dit is een
toename van de vraag in de West-Europese markt van 10%, terwijl
andere lidstaten ook in hun energiebeleid houtpellets ook promoten als
duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen voor verwarming.
De
toekomstige vraag naar houtpellets stijgt naar verwachting naar een
verdubbeling in 2020-2025, met name in Europa en Azië[Japan, Zuid Korea
en China]. Deze verdubbeling, met name afkomstig van import, lijkt ook
mogelijk op basis van wat er momenteel wereldwijd aan
productiecapaciteit wordt ontwikkeld en de verwachte verbouw van
energiegewassen in nieuwe landbouwregio's [Brazilië, NW-Rusland en
Midden Afrika].
Met 50 miljoen ton per jaar worden houtpellets echt een global
commodity, echter enkele zaken verdienen de aandacht om de handel
duurzaam te maken:
-
Logistiek en transport: de wereldwijde handel vereist een
hoogwaardig transport en op- en overslagsysteem. De haven van Rotterdam
wenst hier een grote speler in te worden. Met het oog hierop is de
ontwikkeling van getorrificeerde houtpellets een optie: door
verdubbeling van de energieinhoud per volume eenheid en
waterafstotendheid, is deze pellet ideaal voor bijstook in
energiecentrales met lage transportkosten;
- Agrarische residuen als grondstof voor energiepellets: de
verwachte beperkte wereldwijde aanbod van verantwoorde houtpellets
vereist andere bronnen om de toenemende vraag aan energiepellets te
voldoen. Een heel arsenaal van grondstoffen, van stro tot cacaodoppen
tot grasachtigen, worden bekeken om te worden ingezet, echter deze
kunnen ook dienen voor biobased materialen;
- Standardisatie: er zijn wereldwijd nog vele
certificatiesystemen naast elkaar actief, waardoor het moeilijk wordt om
te handelen zonder dat je het materiaal gezien hebt. In Nederland is er
de NTA8080, maar veelal wordt EN-certificaat verkozen boven een
DIN-certificaat op dit moment, echter ongecertificeerd komt ook voor;
- Transparantie van de markt in prijzen en producten: Inzicht en
prijzen en producten stimuleren investeringen in deze markt, omdat
rentabiliteit risico's beter in beeld zijn. In Nederland is dit nog veel
minder het geval dan bijvoorbeeld in Duitsland [zie foto bovenaan];
- Samenwerking overheid en bedrijfsleven: voor de biobrandstofproducenten en -leveranciers/handelaren is nog steeds geen brancheorganisatie in Nederland. Het NBKL en het Platform Bio-energie nemen dit nu mee in hun portefeuille.
